آمریکا قصدی برای رویارویی نظامی با ایران ندارد و احتمالا مانند دوران اوباما سعی در تهدید و ترساندن ایران می کند.
حسین نیازبخش- بعد از صدور قطعنامه شورای حکام علیه فعالیت های هسته ای ایران، اقدامات متقابل توسط مقامات کشورمان انجام شد. از قبل نیز مشخص بود واکنش ایران به این قطعنامه خروج از NPT نیست. از طرف دیگر، پر واضح بود که ایران به این اقدام واکنش نشان می دهد و به راحتی از کنار آن نمی گذرد (اینجا بخوانید). به همین دلیل، ایران یک راه وسط را پیش گرفت. رئیس سازمان انرژی اتمی واکنش تقابلی ایران را اعلام کرد و گفت: تولید اورانیوم ۶۰ درصد در فردو برای اولین بار و با همان ماشینهای نسل جدید (IR-۶) انجام می شود.
واکنش آمریکا به غنی سازی ۶۰ درصدی ایران
واکنش ایران اگرچه قابل پیش بینی بود اما با واکنش مقامات غربی مواجه شد. به جز بیانیه اروپا، کاخ سفید نیز به سیاست هسته ای جدید ایران واکنش نشان داد. واکنش کاخ سفید به اقدام ایران مهمتر از سایر واکنش هاست چرا که ایالات متحده تعیین کننده سیاست های غرب است و اروپا یا اسرائیل نقشی تابعی در این معادله دارند.
جان کربی، سخنگوی شورای امنیت ملی آمریکا از اولین مقامات ایالات متحده بود که به سخنان رئیس سازمان انرژی اتمی ایران واکنش نشان داد. او اعلام کرد غنی سازی ۶۰ درصدی ایران نگرانی عمیق (deep concern) آمریکا را به دنبال داشته است. اظهارات جان کربی نشان می دهد ادبیات مقامات کاخ سفید به دوران اوباما بازگشته است. کربی اظهارات رئیس جمهور اسبق آمریکا را در رابطه با ایران تکرار کرد و گفت: ما اطمینان داریم که تمامی گزینه ها برای متوقف کردن ایران در راستای دستیابی به تسلیحات اتمی در اختیار رئیسجمهوری آمریکا قرار دارد. این اظهارات نشان داد آمریکا قصدی برای رویارویی نظامی با ایران ندارد و احتمالا مانند دوران اوباما تلاش در تهدید و ترساندن ایران می کند.
آنچه در حال حاضر برای آمریکا مهم است، راضی نگه داشتن اسرائیل است. دولت رژیم صهیونیستی تغییر کرده و بار دیگر قدرت به دست تندروها به رهبری بنیامین نتانیاهو افتاده است. اسرائیل بارها ایران را تهدید کرده و گفته اجازه نمی دهد غنی سازی ایران افزایش یابد. در همین رابطه، آمریکا اعلام کرده به زودی رزمایش مشترکی با اسرائیل برگزار می کند. ایندیپندنت مدعی شده این رزمایش حمله به مراکز اتمی را شبیه سازی می کند.
با وجود این، به نظر نمی رسد آمریکا و اسرائیل قصد حمله به ایران را داشته باشند. آمریکا فعلا می خواهد با تهدید و ترساندن، مانع از فعالیت هسته ای بیشتر جمهوری اسلامی ایران شود.
این مساله را می توان با توجه به اظهارات اخیر آنتونی بلینکن، وزیر امور خارجه آمریکا نیز درک کرد. بلینکن مدعی شده نمیتواند گزارش ها درباره فعالیت های هسته ای ایران را تایید کند. این اظهار نظر نشان می دهد آمریکا قصد جنگ ندارد و به همین علت، اصلا نمی خواهد مساله هسته ای ایران وارد سطح اول مسائل مهم بین المللی اش شود. با این حال، واشنگتن باید اسرائیل را راضی نگه داشته و به خصوص مانع خودسری و به اصطلاح تک روی های تل آویو شود. رزمایش احتمالی و تهدیدهای کاخ سفید همگی در همین راستا تفسیر می شوند.
تقابل ایران و آمریکا در طولانی مدت پرتنش می شود
با وجود این، به نظر می رسد نخ ارتباطی ایران و آمریکا قطع شده است. تقریبا تمام مقامات آمریکایی و اروپایی امکان احیای برجام و گفتگوهای هسته ای وین در زمان فعلی را رد کرده اند. لحن آمریکا بار دیگر تهدید کننده شده و ایران نیز وارد فاز تقابلی شده است. با افزایش غنی سازی ایران، احتمالا قطعنامه های بیشتری علیه کشور صادر شود و از آنجا که تاکنون سه قطعنامه توسط شورای حکام صادر شده، بعید نیست این بار پرونده ایران به شورای امنیت سازمان ملل ارجاع شده و به جای احیای برجام، قطعنامه های ضد ایرانی دهه ۸۰ احیاء شوند.
اگر قطعنامه شورای امنیت علیه ایران صادر شود، احتمالا ایران گستره واکنش خود را وسیع تر کرده و از NPT خارج شود. در این صورت، تقابل ایران و غرب به اوج خود می رسد و بعید نیست دیر یا زود دو طرف وارد فاز نظامی شوند
اما آنچه مشخص است این است که در حال حاضر، آمریکا تمایلی به حمایت از طرح های نظامی اسرائیل ندارد. برای بایدن، مساله اوکراین در اولویت قرار دارد و دوست ندارد پرونده هسته ایران را به یک بحران امنیتی تبدیل کند. آنچه نگران کننده است، نبود یک میانجی مطمئن و واثق است که بتواند درگیری ها و چالش ها بین ایران و آمریکا را کم کند و یا بین آنها واسطه گری کند. این مساله می تواند احتمال درگیری ایران و آمریکا یا ایران و غرب را در آینده نه چندان دور افزایش دهد (اینجا بخوانید).
منبع: خبر فوری